Milli Muharip Uçak için geri sayım! ‘Yurt dışından talep var’
TUSAŞ Genel Müdürü Kotil, şirketin Ankara’daki yerleşkesinde basın mensuplarıyla bir ortaya geldi. Kotil, devam eden projeler, şirketin amaçları ve savunma endüstrisindeki gelişmeler hakkında bilgi vererek, hedeflerinin dünyanın birinci 10 havacılık şirketleri ortasında yer almak olduğunu söyledi.
‘MÜHENDİSLERİMİZ ÖZGÜN PROJELERDE GELİŞTİ’
Kotil, geçmiş periyotta ABD kökenli General Dynamics ile gerçekleştirilen F-16 montajının bugünkü çalışmalara kıymetli katkısı olduğunu belirterek, “Bu F-16 projesinde tasarım yoktu, bildiğimiz kolay montajdı o. Belirli modüllerin imalatı burada gerçekleştirildi. General Dynamics buraya bir kültür getirdi. Büyük şirketlerin kültürü kıymetlidir. İster yerli olsun, ister yabancı olsun fark etmez. General Dynamics ile yaptığımız F-16’lar ile teknisyen geliştirdik lakin mühendis geliştiremedik. Özgün projeniz yoksa mühendis geliştiremezsiniz. Gökbey, TUSAŞ’ın özgün bir projesi. Devlete, bu projeyi bize verdiği için teşekkür ederiz. Bu proje sıfırdan tasarlandı, uçtan uca özgün bir proje. Tekrar, Hürkuş ve Anka da Gökbey üzere özgün projeler. Bu özgün projelerde mühendislerimiz gelişti. Büyüklerimiz özgün projeleri başlatınca bu çalışmalar Ulusal Muharip Uçak’ın da temelini oluşturdu” diye konuştu.
Ayrıca yazılım konusunda şirketlerin artık eskisi kadar ketum olmadıklarını söyleyen Kotil, “Airbus ve Boeing hangi yazılımı kullanıyorsa biz de kullanıyoruz. Bu yüzyıl daha düz, her şeye daha rahat ulaştığınız bir yüzyıl” tabirlerini kullandı.
‘UYDU KONUSUNDA ZİRVEDEN GİRDİK’
TUSAŞ’ın uydu konusunda da çalışmalar yaptığını hatırlatan Kotil, “Biz yalnızca İHA, uçak, helikopter yapmıyoruz, birebir vakitte uydu da yapıyoruz. Uydu konusunda şöyle bir yol aldık; olağanda klasik haberleşme uyduları 4-5 ton olur. Bunların içinde hidrazin denilen kimyasal var. O da 4 tonluk uyduda 2 tona yakın bir yakıt demek oluyor. Hidrazin yakıtını kullanarak uydu 15 yıllık ömrü boyunca kendini yörüngede meblağ. TUSAŞ olarak ‘Biz çağdaş uydu yapmamız gerekiyor’ dedik. Onun için bir Arjantin firmasıyla da anlaştık ve iştirak kurduk. Bu uydu elektrikli olacak. Bunda hidrazini o kadar koymuyorsunuz. Zira roketler daha çok elektrik gücüyle tahrik ediliyor. Bu türlü olunca da uydu 5 tondan 1 buçuk tona iniyor, bu çağdaş bir yaklaşım. Bu Airbus için de yeni olan bir şey. Şu anda Arjantin ulusal telekomünikasyon şirketi ARSAT için bir ihale aldık ve onlara uydu yapıyoruz. 2 yıl içinde bu çağdaş uydu yörüngede yerini alacak. Bu hususta eser olarak zirveden girdik” diye konuştu.
Projelerini bir an evvel seri imalata geçirmek istediklerini söyleyen Kotil, “İnşallah önümüzdeki 5 yıl sonunda MMU tamamlanmış olur. Öteki projeler de tamamlanmış olur ve seriye dökülür. Bizim iki yüzümüz var, birincisi proje yapmak, bir de bunu seriye döküp satmak. Şirket olarak kıymetli kısmı ikincisi. Birincisi para yer, ikincisi para getirir. Onun için Gökbey’i acil acil seriye döküyoruz. Hürjet de 2025 yılında seri imalata dökülecek, birinci teslimat da 2025’te olacak. Atak-2, 2025’te teslim edilecek” dedi.
‘MMU’UN BU KADAR SÜRATLİ GİTME SEBEBİ TECRÜBELERİMİZ’
TUSAŞ’ın geliştirmekte olduğu MMU hakkında da konuşan Kotil, “F-16 ile gelişen ‘know how’ (bilgi birikimi) kendini burada gösterdi. Motor takarken buradaydım. Arkadaşlar birkaç saat içinde yeni motoru taktılar. Bunu yapan arkadaşlar tahminen de 100’üncü motorlarını takıyorlar. Bizim asetimiz bu. Projelerin bu kadar süratli gitmesinin sebebi arkadaşların deneyiminden kaynaklı. Bizim sermayemiz deneyimimiz ve insanımız. Uçağımızın şu anda uçuş bilgisayarı olsun, avionik sistemleri olsun bütün sistemleri üzerinde. Önümüzdeki günlerde motor çalıştırıp bunu göstereceğiz. Biz yıl sonuna kadar bunu bir an evvel uçurmak modundayız. Hedefimiz yıl sonunda emniyetli bir uçuş yapmak” tabirlerini kullandı.
‘MMU’NUN İNİŞ KADROLARINI TÜRK ŞİRKETİ YAPIYOR’
MMU’nun alt sistemlerinin Türkiye’de yapıldığını söyleyen Kotil, “Hürkuş’un kanopisini (uçak kokpiti üzerindeki şeffaf muhafaza) yurt dışından alıyorduk, contası da İsviçre’den geliyordu. 15 uçak yapıyorduk, 8’inde ambargo koydular bize. MMU’nun kanopisini Volo firması yapıyor. İniş grubu çok kıymetli, Hürkuş’ta sorun yaşadık. Onu da İtalyan bir firma yapıyordu ancak artık MMU’nun iniş grubunu Türk firması TAAC yapıyor” dedi.
MMU projesinin süratli gelişmesinde ülke gerçeklerinin de tesirli olduğuna dikkat çeken Kotil, “Ülkelerin muhtaçlıkları kendilerine nazaran değişken olabiliyor lakin bizim bu uçağı bir an evvel 2028 ya da 2029’da teslimata başlamamız gerekiyor. Bizim devletle kontratımız bu türlü. Bence karşılaştırmayı Almanlar, Fransızlar daha yavaş yapıyor da biz neden daha süratli yapıyoruz halinde yapmamamız gerekiyor. Zira gereksinimler çok farklı, onların dinamikleri var. Soğuk Savaş devrinde hem doğu blokundan hem de batı blokundan ülkelerin neler yaptıklarını biliyoruz” diye konuştu.
MMU’nun yeni bir ismi olup olmayacağı konusuna ise Kotil, “İsmi büyüklerimiz verir. Biz evvel uçuralım da sonra ismi gelir onun. Gökbey’e Sayın Cumhurbaşkanımız, Aksungur’a da İsmail Demir liderimiz isim verdi. Bunun da bir ismi olacak” dedi.
‘YURT DIŞINDAN TALEP VAR’
Kotil ayrıyeten, diğer ülkelerin MMU projesine dahil olması konusunda da talep olduğunu bildirerek, “Bu bahiste yurt dışından talepler var, şu anda bizle bir arada çalışan mühendisleri de var. Bunlar devletten devlete yapılması gereken bir muahede. Şu anda devlet tarafından açıklanmış bir muahede yok” sözlerini kullandı.
Kotil, şirketin ileriye dönük gayeleri ortasında yolcu uçağı yapmak olduğunu da belirterek, “İleriye gerçek vizyon konuşmak gerekiyorsa bu şirketin bir yolcu uçağı yapması gerekiyor. Natürel bunu şu anda konuşmak tabu. Bu şirkette yapabilirlik konusunda bir eksik yok” diye konuştu.
Yorumlar (0)