Tek başına bir ilki başardı! ‘Afrikalı Yörük kızı Mamzo’ yaşadıklarını anlattı

admin Ocak 19, 2023 5:00 am

Öğrencilerinin fotoğraf değil hayal öğretmeni, Güney Afrika’daki Xhosa (Kosa) Kabilesi’nin insanları için de onların lisanında verdikleri isimle bir ‘mamzo’ yani ‘genç anne’ olan Burcu Cunneen, standart bir eğitimci olmadığını söylüyor. 2016 yılında fotoğraf konusunda kendini yetersiz hisseden çocukların kendilerine güvenmelerini sağlayan ve kazan dairesinin tabanındaki atıl bir depoyu okulda öğrencileriyle fotoğraf sınıfına çeviren Cunneen, “Benim müfredatım çocuktur. Ben o yolda onun gereksinimlerine nazaran metotlar geliştirir, evvel çocuğun kırılmaz önyargılarını kırar, akabinde onunla birlikte fotoğraf yaparım. Yoksa bir çocuğa fotoğraf öğretmek ne haddime! Ben yetişkinlerin onlar üzerindeki karamsar yansımalarını kaldırmakla mükellefim. Öğretmenliğimi yaparken Fethiye Ölüdeniz’de bir prensip imza atarak tescilli birinci lokal sabun markamı kuracak kadar da gözü karayım” sözlerine yer verdi.

‘TEK BAŞIMA, BEYAZ BİR BAYAN OLARAK ORAYA GİRDİM’

Burcu Cunneen’in Afrika kıtasına gitmek ve orada yaşamak ise en büyük hayaliydi. Lakin gittiğinde kendisini farklı bir atmosferin içerisinde buldu. “Afrika’daki siyah ve beyazın dünyası bir kavanozun içindeki su ve zeytinyağı üzere, çalkalarsan iç içeler lakin bıraktığın an asla birbirine karışmayan bambaşka iki dünya gibi” diyen Burcu bir süre sonra bu türlü bir sistemde yaşayamayacağını fark etti. Kendisinin tabiriyle Yörüklüğün verdiği inatla hiçbir beyazın yürek edip girmediği, can güvenliğinin olmadığının söylendiği yere tek başına beyaz bir bayan olarak girdi.

Bu süreçte çok yargılandığını da söyleyen Burcu Cunneen, “Ben onlara Ege’nin üzüm bağlarından çıkıp gelen o küçük Burcu’nun heyecanıyla, ananemin insancıllığıyla, topraklarımın ve genlerimin baskın ne duygusu varsa onlarla bakıyor, o hislerle sarılıyordum. Bu sarılma, bu bakış oradaki bayanlar ve çocuklar için bir birinciydi. Ben orada kabul gördüm” diye konuştu.

‘KÖY ENSTİTÜSÜ GİBİSİ BİR SİSTEM KURDUM’

Burcu Cunneen Township’te bayanlara ve çocuklara öncelik veren köy enstitüsü modelinde bir eğitim sistemi kurdu. Bu, hem zanaat ve sanat öğreten hem de üreten ve ürettiğini bölgeye gelen turistlere pazarlayan piramit biçimiyle ilerleyen eğitim planıydı. O süreçte yalnızca gönüllülük temeliyle tam vakitli olarak çalıştı. Çok geçmeden bölge halkı da onu çok sevdi ve Xhosa (Kosa) lisanında bir isim verdi. O artık ne ‘beyaz kadın’ ne ‘Türk kadın’ ne de ‘Burcu’ idi. O, Güney Afrika’nın en ucundaki bu bölgede, 39 yaşında tekrar doğmuş Afrikalı Yörük kızı ‘Mamzo’ yani ‘genç anne’ idi. 

Cunneen’in yürüttüğü işler kısa müddette çok takdir gördü. Güney Afrika’nın devlet televizyonu SABC de yaptıklarını ana haber bültenlerine taşıdı. Johanesburg Memleketler arası Havaalanı’nda yürüttüğü ‘Terapi Art’ projesini ise kısa sinemaya aktarılarak pek çok yerde gösterildi.

‘RAMAZANDA HER HAFTA 10 AİLEYE ERZAK DAĞITTIM’

Bu ortada kendisine bir de iş teklifi geldi. İstenilen şey insanların işe giderken güvenliğini sağlamak için kameralı elektrik direkleriyle gözetlenecek yürüyüş yolunun tabanına mozaik fotoğraflar yapılmasıydı. Burcu Cunneen 24 metrekare uzunluğunda mozaiklerin imalini 10 bayana 1,5 ayda öğretip işi bitirtti. Bayanlar ise bu işten kazandıkları parayı birleştirip bir beton mesken kiraladılar ve orayı bir eğitim enstitüsüne çevirdiler. Bu süreçte pek çok gereksinimin giderildiğini lisana getiren Burcu, “Ramazan ayıydı ve toplumsal medyadan başlattığım kampanyaya dünyanın dört bir yerinden bağışlar yağdı. Bir yandan bayanlara meslek eğitimi veriyor, başka yandan yapılan işin kalitesini koruyor ve 10 ailenin erzaklarını her hafta dağıtıyordum. Bölgenin en ücra noktalarına bile elimi kolumu sallayarak tek başıma gidiyordum” biçiminde anlattı.

‘BİR MÜDDETLİĞİNE DİYE GELİP KALDIK’

Yoğun çalışma sürecinde Türkiye’ye gelemediği için vatanına ve ailesine hasreti bir oldukça artan Burcu Cunneen, bir bavul ve iki çocuğuyla o coğrafyadan çıkarken başına nelerin geleceğinden hiç haberi yoktu. “Bir müddetliğine diye geldiğimiz vatan topraklarında, pandemi sonucu tüm kapılar kapanınca bizim de hayatımız içinden çıkılmaz bir hal aldı” diyen Burcu, “Çocukların ilkokula başlaması gerekti. İkameti Türkiye’ye almamla Afrika vizelerimiz de yanmış oldu ve ben öylece kalakaldım” ifadelerine yer verdi.

’10’LUK ÇİVİ NEDİR BİLMEZKEN KONUTUMU RESTORE ETTİM’

Afrika’ya gitmeden evvel 2014’te satın aldığı, Fethiye’nin en uzak dağ köyü Faralya’daki yerinde bulunan 100 küsur yıllık virane taş köy konutunu restore eden Burcu Cunneen, burada kendine yeni bir hayat kurdu. Köy halkının kendisine inanmadığını söyleyen Burcu, “Ben 10’luk çivi nedir bilmezken, tam bir bilgisiz yüreğiyle bu onarım işine daldım. Çocuklarım Daisy Cansın (9) ve Aslan Patrick (8) her etabında yanımdaydılar. Bulduğum 5 usta ile sabah akşam demeden bu meskeni 5 ayda restore ettik” deyip ekledi:

“Özüne sadık kalarak yol almayı öngördüm. Derenin taşıyla derenin kuşunu vurdum diyebilirim. Mesela lavabo almadım. Konutun etrafındaki koca kayayı spiralle kesip, hiltiyle kırıp, zımparayla düzleyip mutfak ve tuvalet lavabolarını yaptım. Meskenin banyo ve tuvalet kapılarının ahşaplarını kendime has bir motifle spiral kullanarak oydum ve kendi el emeğim kapılarımı kullandım. Konutumun hiçbir yerinde günün trendi fayans kullanmadım, zira bugünün trendi 5 yıl sonrasının rüküşü olacaktı. Herkes bu türlü bir mesken restore edebilir, neden edemesin. Köylülerin tabiriyle bayan başıma ben bile ettiysem.”

Köyde yaşamanın kendisi için şantiye hayatıyla başladığına değinen Burcu Cunneen, “Köy hayatına yabancı değilim lakin zorluk Fethiye’ye en uzak köy oluşumuzda. Köyde bakkal, eczane, kafe, hırdavatçı hiçbir şey yok. Faralya Köyü şahane bir yer, bayanları çok çalışkan. Muhtarın hanımı Zeliha, köyün çiçekçisi Burcu, köyün en çalışkanı Sevgi, mutfak konusunda en marifetlisi İlkay, kilim dokumada hocam olacak olan Behice anam, köyümüzün kitap kurdu Pınar ve iki çocuk annesi olduktan sonra köyde ingilizce öğrenmeye meraklı örnek bayan Mürşide… Onlardan ekim, dikim mevsiminde zeytin toplama, tarhana kaynatma, domates sosu yapma üzere çok şey öğreniyorum” açıklamasını yaptı.

‘BİR GÜN MOTORUMLA DÜNYAYI DOLAŞACAĞIM’

Afrika’da yürüttüğü köy enstitüsü projesini köyde de hayata geçirdiğine dikkat çeken Burcu Cunneen, “Amerika’dan Aşkın Hanım ve ailesi istekli köyümüze geldiler ve köyün birinci yaz okulunu açtık. Satranç, İngilizce, matematik, fotoğraf üzere birçok alanda dersler verdik. Muhtarımız Hasan Beyefendi ile köyümüzde bir birincisi başlattık. 29 Ekim’de tüm köy bir ortaya gelip kazanlarda keşkekler kaynattı. İmamlar, Atatürk, silah arkadaşları ve tüm şehitlerimiz için dualar okudu. Ben merhum anneannemin el dikimi mor bindallı kezbence gelinliğini giyip köyün önüne düştüm. Dev Türk bayraklarını Babadağ’ın eteklerinden köyümüzün okuluna kadar taşıdık ve artık bu bir köy geleneği oldu. Artık 100’üncü yılımızı kutlayacak oluşumuzun heyecanını yaşıyoruz. Köyün erkekleri de yaptığım işe, verdiğim emeğe çok hürmet duyuyorlar. Onların da bir nevi Burcu ablası oldum” detaylarını verdi.

Burcu Cunneen geçimini ise Ölüdeniz’de 2006 yılında kurduğu, bölgenin birinci tescilli mahallî sabun markasından sağlıyor. Bunun yanında restore ettiği küçük bir meskeni de konuklarına günlük olarak kiralıyor. Geleceğin ise kendisi için bilinmeyen olduğunu söyleyen Burcu, Bir hayalim elbette var. Bir gün motorumun üstünde kulağımda Barış Manço’nun sesi ve çocukluğumda kurduğum düşlerin heyecanıyla dünyayı dolaşacağım. İnsanların hayallerine, hayatlarına dokunmak beni çok memnun ediyor. Bunu içimde bir tohum üzere her daim yeşertiyor, umudumu ve heyecanımı seyahatle birleştirmekse süper olur diye düşünüyorum” sözlerine yer verdi. 

Afrika Burcu İş Kadın Köy

Bir cevap yazın

Yorumlar (0)

Bu yazıya ait yorum bulunamadı. İlk yorumu sen yapmak ister misin?